Wchodzimy w okres, kiedy elektromobilność zderza się z rzeczywistością i nadchodzi czas rozliczenia. Nie chodzi o rozliczenie emisji dwutlenku węgla lub innych wykreowanych przez ostatnie lata parametrów sztucznie mierzących sens przesiadki na samochody elektryczne. Producenci samochodów elektrycznych muszą zmierzyć się teraz z największym i najbardziej istotnym parametrem - popytem. To oznacza, że dla wielu firm zaczyna się okres desperackiej walki o przetrwanie, który dla niektórych skończy się odklepaniem w matę. Problemy mają Rivian oraz Fisker.

Rivian, producent pickupa R1T oraz SUV-a R1S podał do informacji publicznej, że zwalnia ok. 10 proc. swoich pracowników i nie jest to pierwszy raz, kiedy zarząd marki mówi o pożegnaniu się z częścią swoich ludzi. Przy okazji firma ogłosiła swoją prognozę produkcyjną na 2024 rok - producent zapowiedział, że wyprodukuje 57 tys. samochodów, zamiast zakładanych 80 tys. Yahoo Finance podało, że Rivian stracił ok. 40 tys. dolarów na każdym sprzedanym samochodzie w ciągu ostatnich trzech miesięcy 2023 roku, czyli o 10 tys. dolarów więcej, niż w trzecim kwartale. To oznacza, że trend malejących strat odwrócił się. Takie wieści odbiły się na wycenie aukcji Rivian Automotive Inc.

Czy problemy finansowe oznaczają początek końca tego producenta? Tego nie wiadomo, bo prognozy, mimo dość oczywistych problemów, nadal podawane są w optymistycznym tonie. Zupełnie inaczej wypowiada się kalifornijski Fisker, tam koniec jest naprawdę bliski.

Przeczytaj również:

W o wiele gorszej sytuacji jest kolejna amerykańska marka Fisker. Jej założyciel Henrik Fisker to człowiek odpowiedzialny w przeszłości m.in. za design BMW Z8 oraz Aston Martina DB9. Uzdolniony projektant został ofiarą własnego ego i zamiast kreślić dalej przepiękne samochody, to postanowił stworzyć coś ze swoim nazwiskiem w logo. Najpierw były wariacje Fiskera na temat BMW 6 E63 o nazwie Latigo, ale pomysł zmianę tuning ze zmianą znaczka się nie przyjął.

Twórca nie zniechęcił się i postawił sobie jeszcze bardziej ambitne zadanie - stworzył elektrycznego (REV) sedana Fisker Karma. W pewnym momencie historii Karma była stawiana jako bardzo wyrównany konkurent dla Tesli. Niestety również wtedy firma poniosła porażkę. Tym razem przynajmniej częściowo winny był czynnik zewnętrzny oraz losowy - huragan Sandy. Żywioł zniszczył plac, gdzie znajdowało się wiele nowo zmontowanych Fiskerów.

Nieustępliwy Henrik nie poddał się i ponownie zaczął upatrywać szansę w coraz szybciej rozwijającej się elektryfikacji. Marka Fisker podjęła kolejną próbę zaistnienia - zaprojektowała i wybudowała SUV-a o nazwie Ocean oraz stworzyła projekty kolejnych modeli. Ocean trafił na testy dziennikarzy, które wypadły bardzo pozytywnie oraz rozpoczęła się produkcja. Z danych opublikowanych przez producenta wynika, że w 2023 roku firma zbudowała 10,142, egzemplarze oraz że 4,700 z nich znalazło nabywców.

Szczęście Fiskera niestety nie trwało długo. Firma ogłosiła niedawno smutne wieści. Zdaniem zarządu istnieje prawdopodobieństwo, że marka nie przetrwa do końca 2024 roku. Na dodatek udziałowcy pozwali zarząd do kalifornijskiego sądu w związku z prawdziwością danych przedstawianych inwestorom. Poza tym qz.com podało, że rozpoczął się proces restrukturyzacji - marka zaczęła od zwolnienia 15 proc. swojej załogi.

Widząc, jak dwóch aspirujących producentów samochodów elektrycznych z USA, mówi głośno o poważnych kłopotach, a jeden z nich nawet o zamknięciu, można powoli zacząć odnosić wrażenie, że to oni będą największymi przegranymi ery elektryfikacji. Barka, na której płynie ten biznes chwieje się coraz bardziej, a najsłabsi zaczną po prostu wypadać za burtę. Najnowsze wieści mówią o tym, że być może linę ratunkową Fiskerowi rzuci japoński Nissan, ale należy to chwilo postrzegać jako plotki.

Co ciekawe, sam Elon Musk, dokłada swoje pięć groszy, żeby wspomniana barka nie przestała się bujać. Lider Tesli robił to przez ostatnie miesiące np. poprzez obniżanie cen swoich samochodów, ale najbogatszy człowiek świata przyznał ostatnio w rozmowie cytowanej przez Business Insidera, że żarty się skończyli. To moja parafraza opinii Muska o chińskich producentach, którzy sprawili, że Amerykanin zaczął się poważnie obawiać o swoją pozycję na rynku. I wiecie co? Podobno Model Y właśnie zaliczył pierwszą od dawna podwyżkę cen. Ma chodzić o jakieś tam promocje, ale sygnał jest dość jasny. Trzeba działać, bo najsłabsi mogą być zmieceni z planszy.

Jeśli regularnie czytujesz Autobloga, to z pewnością miałeś już do czynienia z tekstami nt. systemów ADAS czy eliminacji fizycznych przycisków. Dziś skupię się więc na paru innych elementach, które u wielu kierowców po prostu się nie sprawdzają.

Teoria brzmi cudownie. Bardziej precyzyjne dawki paliwa, niższe spalanie, a co za tym idzie, także emisja spalin. Efektywność, cuda wianki, blablabla.

W praktyce, o ile w dieslach bezpośredni wtrysk paliwa sprawdza się dobrze i po stronie wad zapewnia głównie stosunkowo twardy odgłos pracy. W benzyniakach natomiast lista wad jest znacznie dłuższa niż lista zalet. Ba, rzekłbym nawet, że dla większości kierowców wtrysk bezpośredni w benzyniaku nie daje żadnych realnie odczuwalnych korzyści, poza ewentualną świadomością, że dany silnik ma nieco więcej mocy niż jego poprzednik bądź odmiana z wtryskiem wielopunktowym. Ale popatrzmy teraz na wady:

Jeśli ktoś interesuje się motoryzacją, kojarzy zapewne, że co do zasady hamulce tarczowe są znacznie skuteczniejsze od bębnowych. No i super. Mają też jednak pewne wady, a jedną z nich jest znacznie gorsza odporność na bezczynność, czy konkretnie korozję.

Powiecie, że no i co z tego? To ja wam odpowiem, że to z tego, że samochody elektryczne mają zaawansowane i bardzo skuteczne systemy rekuperacji, czyli odzysku energii. Na tyle skuteczne, że fizycznie używają hamulców stosunkowo rzadko. Jest to szczególnie istotne przy hamulcach tylnych, które w samochodzie i tak mają bardzo ograniczone znaczenie jeśli mówimy o skuteczności hamowania - odpowiadają głównie za stabilność pojazdu podczas wytracania prędkości. Hamulce tarczowe na tylnej osi trudniej więc utrzymać w należytym stanie, bo po prostu klocki w elektryku mają z nimi zbyt rzadki i zbyt delikatny kontakt, szczególnie jeśli ktoś jeździ delikatnie. Rozwiązania? Kilka jest:

Ale co z tego, skoro to tylko potencjalne dodatkowe czynności, problemy, koszty. A rozwiązanie jest bardzo proste: wymiana tylnych hamulców na bębny, o czym zresztą już kiedyś pisałem:

Hamulce bębnowe mają się świetnie. Na przykład w Volkswagenie ID.3 i ID.4

Szczególnie w autach elektrycznych, które mają silniki przy tylnej osi, używanie hamulców bębnowych ma uzasadnienie. Oczywiście im wyższa klasa i osiągi auta, tym większe szanse, że lepszym rozwiązaniem będą tarcze, ale... ze wszystkimi wyżej wymienionymi tego konsekwencjami. Niestety nie istnieją rozwiązania pozwalające na konwersję hamulców tarczowych na bębnowe, więc jeśli masz samochód elektryczny z kompletem czterech tarcz, to lepiej zainteresuj się ich stanem.

Jasne - im wyższa klasa auta, tym lepiej to jest zrobione. Odnoszę jednak wrażenie, że w niższych segmentach jest to czasem robione tak, żeby wybrać samochód z zawieszeniem konwencjonalnym. Jeszcze do niedawna samochody VAG miały np. problem z bardzo głośną pracą zawieszeń DCC, poza tym koszty serwisowe w razie zużycia np. amortyzatorów adaptacyjnych są wysokie. A przecież da się zrobić naprawdę dobre zawieszenie bez elektroniki, do czego przez lata przyzwyczaił nas choćby Ford.

Szczytem wszystkiego jest robienie np. 8 i więcej ustawień zawieszenia w aucie osobowym, gdy realnie wystarczyłyby 3. Auto terenowe? Jasne, rozumiem - błoto wymaga od auta innego zachowania, piach innego, asfalt innego. Ale już np. dostępny w niektórych Volkswagenach czy Skodach czy Seatach slider umożliwiający płynną regulację twardości zawieszenia... po co? Nie potrafię sobie wyobrazić faktycznej potrzeby korzystania z tak wielu możliwości.

W dobie powszechnie spotykanych świateł do jazdy dziennej (DRL) nie wydaje się to być problemem, ale jest dokładnie odwrotnie. Polskie przepisy - i nie tylko polskie zresztą - wyraźnie wymagają bowiem, by w razie wystąpienia warunków ograniczonej przejrzystości powietrza (czyli gdy np. pada deszcz lub śnieg albo jest mgła), auto miało włączone światła mijania nawet w ciągu dnia. Kierowcy tych świateł nie włączają - i zwykle nie robi tego też sam samochód, choć jak najbardziej jest to możliwe. Znowu posłużę się przykładem Grupy Volkswagena - jeśli w autach marek należących do VAG aktywny jest czujnik deszczu, a światła ustawione są w pozycji AUTO, to po rozpoczęciu opadów światła mijania włączą się automatycznie. Kierowca musi więc pilnować świateł w zasadzie tylko we mgle.

Sęk w tym, że VAG-i to jedne z nielicznych wyjątków. W większości samochodów czujniki są w ogóle niepowiązane ze sobą, więc często widać, jak podczas ulewy auta jadą z tańczącymi na szybie wycieraczkami oraz z włączonymi jedynie DRL-ami. No kurczę blade, sparowanie tego ze sobą naprawdę nie jest chyba takie trudne...

Nie łudź się, że wszystko co nowe jest lepsze. Często te rozwiązania są niedopracowane lub wręcz całkowicie bezsensowne już na poziomie swych założeń. Jeśli masz samochód np. 5- czy 10-letni - może być tak, że po wymianie na nowszy będzie ci się nim jeździć gorzej, bo będą cię denerwować rzeczy, których istnienia nawet nie podejrzewałeś. Szkoda tylko, że czasem taka wymiana, choć niekoniecznie racjonalna, musi mieć miejsce, bo taka np. rada ekoterrorystów w Krakowie wprowadza sobie najbardziej restrykcyjną Strefę Czystego Transportu w Europie.

A co wy dopisalibyście do tej listy?

Jaki to pomysł? Stary jak świat, czyli remake. Jakiego modelu? Kultowego 2CV.

Remake w motoryzacji sprawdza się nad wyraz dobrze. Co jakiś czas powstaje nowa wersja niegdyś popularnego modelu i zwykle trafia na szczyt popularności. Przykład? Weźmy takiego Fiata 500 - ten nowożytny to jest ogromny sukces. Ale taki zabieg nie zawsze się udaje. Citroen jest przykładem marki, która się sparzyła. Bo widzicie, firma z Francji podjęła jakiś czas temu decyzję o wyodrębnieniu marki DS i stworzeniu produktów premium. Ich sukces jest raczej wątpliwy i mam wrażenie, że przez to Citroen zupełnie się pogubił w walce o swoją tożsamość. Tę tożsamość należy pilnie przywrócić. Firma widzi, co robi konkurencja i chciałaby stworzyć remake modelu 2CV, ale… po wpadce z DS ma obawy. Niesłusznie.

Udowodniło to wiele marek np. Mini lub wspomniany Fiat. Aktualnie udowadnia to Renault, przywracając piątkę (oraz czwórkę), która jest tak fajna, że nawet Tymon wybrał się do salonu wybadać warunki jej zakupu. Poza tym aktualnie Fiat stwierdził, że zrobi Pandę w stylu oryginału i wygląda na to, że także strzelił klientom prosto w serca. Citroen patrzy na swoją C-trójkę i zastanawia się… a może powinniśmy zrobić nowoczesną interpretację 2CV… Auto Express przeprowadził długi wywiad z szefami marki na ten temat. Tęgie głowy rozkminiają, czy robić i niby jak robić… Ciężko się to czyta, bo moim zdaniem nowe 2CV to wręcz musi powstać. I musi być w stylu retro i musi mieć niezłą cenę. Niech będzie technologicznym bliźniakiem C3 oraz Pandy i niech podobnie kosztuje.

Dajcie tylko wersję hybrydową i to będzie murowany hit. Bo przy całej sympatii do nowych Renault 5 oraz Renault 4 uważam, iż zaprojektowanie ich jedynie jako elektryków jest błędem. Gdyby te modele miały wersję hybrydową, to zmasakrowałyby konkurencję. A tak… cóż - taka Panda ukradnie im wielu klientów. I Citroen też by mógł, gdyby zrobił 2CV. Dlatego ci szefowie, zamiast udzielać zawiłych odpowiedzi w przydługich wywiadach powinni zakasać rękawy i po prostu wziąć się do roboty. Mało tego - powinni zrobić tak jak Renault i kuć żelazo dwoma modelami. Na miejscu Citroena zbudowałbym też nowoczesną interpretację modelu AX. Co wy na to?

Widok niegasnącego "engine check" był przez lata bardzo irytujący. Moja mama nawet pieszczotliwie nazwała tę kontrolkę złotą rybką, żeby się z nią oswoić, a może nawet zaprzyjaźnić z jej widokiem. Ale inni mają gorzej, gdy wyskoczy czerwona kontrolka airbag, to jest dopiero irytujące. Niczym dioda wyłączonego telewizora na czuwaniu w ciemnym pokoju, gdy próbujesz zasnąć. Jednak w najnowszych samochodach to nie ma już żadnego znaczenia. Te świecące ikony nadal oznaczają to samo, ale nikogo już nie denerwują, nikt ich nawet nie zauważa. Dlaczego? Wszystkiemu winne są ekrany, a konkretnie cyfrowe kokpity.

Świeci prosto w oczy, wyróżnia się i denerwuje. Nie wspominam nawet o tym, że coś także oznacza, jakąś usterkę, bo mnie chodzi o coś innego. Mianowicie o to, że taka kontrolka wygląda jak wielki pryszcz na środku nosa i nie daje spokoju. Człowiek patrząc na taki objaw usterki, czuł dyskomfort.

Najnowocześniejsze ekrany to tafle pikseli, na których cały czas coś mruga, coś się zmienia. Na dodatek cała powierzchnia ekranu emituje światło, więc wszystko zlewa się w jedną całość. I dlatego kontrolek nikt już nie zauważa. Piszę o tym, bo opublikowaliśmy niedawno rolkę na tik toku. Pokazuję w niej, jak wygląda pomysł Fiata na wyłączanie ADAS.

Po rozłączeniu wspomagaczy na desce rozdzielczej mruga pomarańczowa dioda. Pytaliście w komentarzach, czy ona mruga cały czas, bo to irytujące. I wiecie co, nie mam już pod ręką Pandy i nie wiem, ale za to chcę wam powiedzieć, że to nie ma najmniejszego znaczenia. Tych kontrolek już się w ogóle nie zauważa. Cały ekran świeci, mruga, dzieją się na nim różne rzeczy. A że jeden punkcik jest pomarańczowy, kogo to obchodzi?

Zdolność do irytowania tego elementu jest marginalna, niewspółmiernie mniejsza od działających systemów ADAS. Ci, którzy jeżdżą z deskami do prasowania przed sobą, wiedzą, o czym mówię. Jeden ekran, drugi ekran, do tego kilka metrów listew LED w kabinie. Przebywanie w kabinie przypomina spacer po londyńskim Picadilly Circus.

Teraz tego jeszcze nie odczuwacie, ale za kilka lat jakieś Bugatti albo inny Koenigsegg zrobi wam kontrolki w osobnych metalowych obudowach i będzie poruszenie równie wielkie, jak mechanicznymi zegarami nowego modelu Tourbillon.

Nie jestem jedyny, któremu gotuje się krew na widok takich nazewniczych abominacji. Dziś w komentarzach przeczytałem, że Renault zrobiło ogromny błąd, nazywając jednego z SUV-ów mianem Espace. Jak widać, wielu ludzi denerwuje taki stan rzeczy, dlatego śpieszę z wytłumaczeniem. Mam nadzieję, że moja opinia na ten temat pomoże wam spać spokojniej, gdy następnym razem sen z powiek będzie spędzać wam jakiś nomenklaturowy motoryzacyjny recykling.

Najpierw musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego takie przesuwanie nazw jest dla niektórych problemem. Chodzi o to, że człowiek/klient identyfikuje sobie nazwę z produktem o konkretnych cechach. Mózgi większości z nas szufladkują sobie informacje na podstawie skojarzeń. W momencie, gdy jakiś przedmiot/podmiot traci swoje cechy wyróżniające, to przerywają się skojarzenia - tracą sens. Wtedy wydaje nam się logicznym, że taka nazwa powinna zostać zastąpiona inną i dlatego się denerwujemy. Sęk w tym, że każdy kojarzy sobie nazwę z innymi cechami. Ktoś może kojarzyć Golfa z marką Volkswagen, ktoś inny z kompaktowym hatchbackiem, a ktoś jeszcze inny z oszczędnym środkiem transportu.

W momencie, gdy nazwa zostaje przesunięta na inny produkt, to zestaw cech zmienia się i brak niektórych z nich wywołuje oburzenie. Jednak inne cechy pozostają (zwykle np. producent jest ten sam) i dlatego producenci widzą ogromny potencjał w korzystaniu z nazw, które już pracowały latami na swoją tożsamość. Nie mogą zrobić nowego produktu, który zaspokoiłby oczekiwania konserwatystów, bo rynek się zmienił i klienci nie chcą już takich produktów jak kiedyś.

Np. kiedyś kochali sedany i hatchbacki, a teraz kochają SUV-y. Producenci samochodów nie widzą innej możliwości jak tylko oferować SUV-y - bo tego chcą odbiorcy. I w zaistniałej sytuacji mają dwie drogi. Wiem, że obie uznajecie za złe.

Zrobić recykling i użyć nazwy kojarzonej dotychczas ze starym produktem. Wtedy narażają się na krytykę konserwatystów, ale w tym samym czasie mogą liczyć na automatyczny kredyt zaufania od innej grupy odbiorców.

Zakończyć nazwy razem z produktami i wymyślić nowe. Brak skojarzeń daje możliwość wykreowania produktu od zera. Nie ma naleciałości, ale to zasadniczo bardzo mozolny i długotrwały proces.

Zasadniczo producenci uczą się korzystać z obu taktyk.

Nie ma wątpliwości, że wobec SUV-izacji oraz elektryfikacji muszą ciągle zmieniać portfolio oferowanych przez siebie samochodów. Pozostaje jedynie pytanie, jak najkorzystniej wprowadzić je na rynek. Zastanawiają się jak skapitalizować na wyrobionych do tej pory markach oraz jak skutecznie sprawdzać nowe, tak żeby pokazywać światu swoją (świetnie kojarzącą się) innowacyjność.

I dlatego lepiej zacznijcie oswajać się, z tym że wasze kochane modele umrą albo zostaną przekształcone w coś diametralnie innego.

Np. Ford podjął decyzję, że uśmierci Fiestę. Z kolei Fiat postanowił zrobić z Pandy coś SUV-owatego, nadając mu przydomek Grande. Tego nie unikniecie. Możecie płakać, ale zobaczycie, że przyjdzie wam się żegnać z coraz większą grupą dobrze znanych modeli. Jak myślicie, ile jeszcze przetrwa taki Mercedes klasy E, albo Volkswagen Golf w formie, którą znacie i cenicie? Nadchodzi dla tych nazw dzień sądu, w którym albo staną się elektrycznymi SUV-ami, albo umrą. I nic na to nie poradzicie - po prostu to zaakceptujcie.

Donald Trump rozpoczął wojnę celną z importerami sprzedającymi w USA. Jedną z gałęzi, która bardzo odczuje skutki wchodzących ceł, jest motoryzacja. W zasadzie to już odczuwa. Portal Automotive News podał, że wolumen pojazdów wysyłanych do Ameryki za pośrednictwem przewoźników oceanicznych spadł o 72 proc. Są to dane za maj 2025 w porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku. Wartości wyrażane przez spedytorów są liczone w jednostkach TEU (jednostka pojemności równoważna objętości kontenera o długości 20 stóp). W zeszłym roku w maju to USA trafiło 13 tys. TEU, a obecnie było to raptem 3,6 tys. TEU. To ogromny spadek.

Moim zdaniem spadek podaży przełoży się na wzrost cen, gdyż popyt pozostanie na wysokim poziomie. I nie mówię tutaj o wzroście cen związanym z cłami, ale o dodatkowych samoregulacjach rynku wynikających z obniżonego importu.

A jeżeli nowe auta podrożeją, to także podrożeją używane i ich import do Europy przestanie się opłacać. Również transport do Europy będzie droższy, bo jeżeli mniej statków zacumuje u wybrzeży USA, to analogicznie zmniejszą się możliwości eksportowe z tego kraju i to wpłynie na ceny transportu na Stary Kontynent.

To, co do tej pory trafiało na złom lub poza granice kraju będzie teraz naprawiane. To dobra informacja dla polskich mechaników. Mam przeczucie, że Stany Zjednoczone będą już niedługo szukać ich równie intensywnie co kierowców ciężarówek. Do tego wszystkiego powstanie jeszcze pewnie szara strefa handlu oraz napraw samochodów używanych - każdy znajdzie coś dla siebie. Jedynym elementem układanki, który zostanie bez niczego, będą ludzie liczący na dobrze wycenione samochody i to po obu stronach oceanu.