Instalacja LPG do silnika z wtryskiem bezpośrednim. Czy dotrysk benzyny pozwala na realne oszczędności? Ile to kosztuje?
Większość nowych samochodów z silnikami benzynowymi ma bezpośredni wtrysk paliwa. Czy instalacja LPG działająca na zasadzie dotrysku benzyny ma jakiś sens ekonomiczny? Sprawdzamy.
Polska jest jednym z europejskich, a pewnie i światowych liderów, gdy mowa o popularności instalacji gazowych korzystających z LPG, czyli mieszanki propanu i butanu. Tyle tylko, że latami z takimi przeróbkami samochodów nie było większych problemów - no chyba, że ktoś miał np. starszego Mercedesa z mechanicznym wtryskiem paliwa. W takich przypadkach ludzie dzielili się na dwie grupy: jedni mówili, że u nich działa, a drudzy przyznawali szczerze, że jednak nie działa jak powinno.
Potem na rynku zaczęły coraz liczniej pojawiać się silniki z bezpośrednim wtryskiem paliwa
Zawsze mnie bawi, jak niektórzy producenci się na tym przejechali. Np. takie Mitsubishi obiecywało, że jego pierwszy silnik GDI o pojemności 1,8 l miał jeździć jak 2.0, a palić tyle co 1.6. W praktyce było raczej odwrotnie.
No ale w końcu ogarnięto tę technologię na tyle, że wtrysk bezpośredni zaczął pojawiać się w nowych autach w zasadzie masowo, szczególnie w silnikach z turbodoładowaniem. Instalacje gazowe dla silników z takim wtryskiem są nieco mniej opłacalne, ponieważ wymagany jest dotrysk benzyny - takie instalacje określa się jako układy IV generacji.
Z czego to wynika? Z niezawodności, a raczej: z konieczności zapewnienia odpowiedniej niezawodności. Problem dotyczy wtryskiwaczy benzynowych, które w silniku zasilanym wyłącznie benzyną są ciągle chłodzone przepływającym przez nie paliwem. Przy zasilaniu wyłącznie LPG tego efektu chłodzenia byśmy nie mieli, co byłoby tym bardziej problematyczne, że temperatura spalania gazu jest wyższa niż temperatura osiągana w cylindrach podczas spalania benzyny. To prowadziłoby do przedwczesnego zużycia wtryskiwaczy benzynowych.
W tym miejscu zapewne wiele osób spyta: a co z instalacjami, które są w stanie podawać gaz w fazie ciekłej bezpośrednio przez wtryskiwacze benzynowe? Tak, istnieją - opisywane są jako V lub VI generacja. I są drogie - mniej więcej dwukrotnie droższe od układów IV generacji, co mocno ogranicza ich popularność. Ba, powiem więcej: holenderska firma Vialle, która obok konkurencji w postaci Prinsa jako pierwsza zaproponowała takie rozwiązanie i generalnie była kojarzona z najwyższą półką jakościową jeśli chodzi o instalacje LPG, w maju 2022 r. zbankrutowała.
Do rzeczy: instalacja LPG z dotryskiem benzyny a kwestia oszczędności - są czy ich nie ma? I ile to kosztuje?
Są, oczywiście. Gdyby nie było, to już dawno by takie rozwiązania wycofano z rynku, nieprawdaż? Są to po prostu oszczędności nieco mniejsze niż w instalacjach gazowych przeznaczonych do silników z wielopunktowym wtryskiem paliwa. Jeszcze kilka lat temu przyjmowało się, że na każde 100 przejechanych kilometrów, silnik z instalacją IV generacji i z bezpośrednim wtryskiem paliwa zużyje co najmniej 0,5 l paliwa na cylinder - czyli dla jednostki 4-cylindrowej wychodziłoby co najmniej 2 l. W praktyce często było to nieco więcej.
Później zaczęły pojawiać się nowocześniejsze układy, lepsze jakościowo, z lepszym oprogramowaniem sterowników. To pozwoliło na ograniczenie zużycia benzyny do poziomu nawet poniżej 4 proc. całego zużycia paliwa, choć - ze względu na wyżej wspomnianą ochronę wtryskiwaczy benzynowych - nie ma tu oczywiście opcji całkowitej rezygnacji ze spalania bezołowiowej. I tak jak dla silników z wtryskiem pośrednim (wielopunktowym) przyjmuje się, że koszt montażu instalacji gazowej zwróci się po przejechaniu mniej więcej 10-20 tys. km, tak przy wtrysku bezpośrednim można się spodziewać, że będzie do tego potrzebny dystans nawet dwukrotnie większy - nie tylko z powodu mniejszego lub większego spalania benzyny, ale też z racji wyższej ceny samej instalacji. O ile bowiem instalacja LPG do silnika 4-cylindrowego z wtryskiem pośrednim zwykle wymaga wydania mniej więcej 3-3,5 tys. zł, to w przypadku wtrysku bezpośredniego trzeba z kieszeni wysupłać ok. 5-6 tys. zł - czasem da się nieco taniej, ale nie do każdego silnika. Dla jednostek o większej liczbie cylindrów trzeba doliczyć co najmniej 700-800 zł za każdy dodatkowy cylinder. Nadal wasze myśli zaprząta instalacja LPG V/VI generacji? Szykujcie nawet blisko 10 tys. zł dla silnika 4-cylindrowego.
Dobra, przeliczmy sobie, kiedy instalacja gazowa IV generacji się zwróci
Założenie: silnik zużywa 0,5 l benzyny na każdy cylinder na 100 km. Ceny instalacji też bierzemy raczej z wysokiej półki, żeby nikt mi potem nie zarzucał, że jEmU sIę ZwRaCaŁo DłUżEj.
Przykład pierwszy: silnik 3-cylindrowy o pojemności 1 l
Czyli np. 1.0 MPI i TSI spotykane w Skodach, Volkswagenach i tak dalej. Dla litrowych Fabii użytkownicy (dane biorę ze spritmonitor.de) raportują średnie spalanie benzyny w wysokości niespełna 6 l na 100 km - przyjmijmy równe 6 l. Spalanie gazu, choć ma on niższą od benzyny kaloryczność, przyjmiemy takie samo - bo kwestię „brakujących kalorii” załatwi nam dotrysk benzyny. Czyli mamy 6 l gazu i 1,5 l benzyny na 100 km.
Cenę instalacji ustalmy na poziomie 6 tys. zł - zdarzają się co prawda lepsze oferty i promocje zbijające cenę np. do 4 tys. zł, ale jak napisałem wyżej - lepiej się cieszyć, że instalacja zwróciła się szybciej, niż kazać jeździć autorowi po jednym z poznańskich rond. Roczny przebieg... weźmy 15 tys. km, czyli 1250 km miesięcznie.
Dla ceny benzyny 95-oktanowej wynoszącej 6,49 zł za litr oraz ceny LPG w wysokości 2,90 zł za litr, wyliczenia wyglądają następująco:
- auto z instalacją LPG będzie wymagać wydawania 27,14 zł na paliwo na każde 100 km, podczas gdy auto zasilane wyłącznie benzyną - 38,94 zł;
- różnica na korzyść auta z instalacją to 11,80 zł na każde 100 km;
- przy koszcie instalacji na poziomie 6 tys. zł, trzeba będzie przejechać 50 800 km, by wydatek się zwrócił, ale uwaga - nie uwzględniamy tu kosztów serwisu i droższych badań technicznych na SKP!
- jeśli roczny przebieg będzie wynosić 15 tys. km, to trzeba będzie niemal 3,5 roku, by instalacja LPG zaczęła na siebie zarabiać - w praktyce nieco dłużej, z wyżej wskazanych powodów. Oczywiście przy większych rocznych przebiegach odpowiednio się to skróci.
Przykład drugi: silnik 4-cylindrowy o pojemności 1,6 l
Opcji jest sporo, weźmy tym razem SUV-a - np. Kię Sportage - silnik 1.6 GDI był obecny w gamie modelu już od 2010 r., w kolejnej generacji dołączył też wariant turbodoładowany T-GDI. Żeby na spritmonitor.de wykluczyć starsze auta z silnikami 2.0 z pośrednim wtryskiem paliwa, w filtrach ustawiamy roczniki od 2016.
Średnie zużycie benzyny ze wszystkich raportów użytkowników takich aut wynosi 8,5 l/100 km. Tak jak powyżej: zużycie gazu przyjmujemy takie samo, doliczamy 2 l benzyny (0,5 l na cylinder). Ceny instalacji w zasadzie też powinny tu oscylować wokół 5-6 tys. zł - weźmy tę wyższą kwotę. Roczny przebieg przyjmijmy 20 tys. km, czyli 1667 km miesięcznie.
- Sportage z instalacją gazową na każde 100 km przepali 37,63 zł, podczas gdy auto zasilane samą benzyną - 55,17 zł;
- różnica na korzyść auta z LPG to 17,54 zł na każde 100 km;
- instalacja za 6 tys. zł zwróci się po przejechaniu 34 200 km;
- przy rocznym przebiegu 20 tys. km, zwrot kosztów (z tym samym zastrzeżeniem co wcześniej) nastąpi mniej więcej po roku i 3 kwartałach.
Przykład trzeci: coś wygodnego i mocnego, z mniej więcej 3-litrowym silnikiem 6-cylindrowym
Wiele osób oczywiście w takim przypadku wybierze auto z silnikiem Diesla, ale nie każdy chce ropniaka. Można tu wybrać np. BMW serii 5 - uwzględnimy generacje F10 z lat 2010-2017 oraz aktualną G30, ze względu na dość proste filtrowanie. Ustawiamy moc silnika na przedział od 258 do 340 KM, co gwarantuje, że spritmonitor.de pokaże wyłącznie auta 6-cylindrowe.
Średnie zużycie benzyny dla wszystkich raportów wynosi tu 10,19 l/100 km - zaokrąglijmy do 10,2 l. Tak jak wcześniej, tyle samo przyjmujemy dla LPG, ale doliczamy 0,5 l benzyny na cylinder - czyli łącznie 3 l/100 km. Cenę instalacji LPG IV generacji przyjmujemy na poziomie 7500 zł. Przyjmujemy roczny przebieg wynoszący 25 tys. km, tj. 2083 km miesięcznie.
- na benzynę do BMW serii 5 z silnikiem R6 trzeba wydawać ok. 66,20 zł na 100 km. Instalacja gazowa zmniejsza koszt paliwa do 49,05 zł na 100 km;
- różnica na korzyść samochodu z instalacją wynosi 17,15 zł na 100 km;
- instalacja LPG za 7500 zł (przypominam: da się taniej!) zwróci się po przejechaniu 43 700 km;
- przy zakładanym rocznym przebiegu na poziomie 25 tys. km, oznacza to zwrot kosztów po podobnym czasie jak w przypadku Kii, tj. po ok. roku i 3 kwartałach.
Tak, nawet instalacja z dotryskiem benzyny się opłaca
I tradycyjnie, oszczędności w przypadku najmniejszych silników są mniejsze - trzeba będzie jeździć dłużej lub więcej, żeby koszty się zwróciły. Z drugiej strony, skoro i tak już ktoś chce założyć instalację, to zwykle nie po to, żeby auto od razu sprzedać. Przelicz sobie wszystko i popytaj o ceny w lokalnych warsztatach - być może i w twoim przypadku będzie to opcja godna rozważenia.
