To nieprawda, że lokomotywy jeżdżą na wodę i chrust. Zbieranie gałęzi nic nie pomoże na drogie paliwo

Zapewne poszło o tekst, który idealnie odnosi się do obecnej sytuacji z cenami paliw. Idzie tak:

Dzisiaj benzyna w takiej cenie
Że samochód nie na moją kieszeń
W lokomotywę wodę wleję
I taka jazda taniej mnie wyniesie
Będę zbierał chrust
Będę zbierał chrust

Po pierwsze, rozumiem że podmiot liryczny tego tekstu narzeka na ceny paliw, co w 1981 r. było dość zrozumiałe. Średnia pensja wynosiła wówczas 7700 zł, a litr benzyny kosztował 32 zł. Obecnie średnie wynagrodzenie to 6660 zł, czyli gdyby przyłożyć do tego ceny z 1981 r., litr benzyny kosztowałby dziś 27,60 zł. Zatem dzisiejsze narzekanie na nieco ponad 8 zł za benzynę jest co najwyżej śmieszne, jeśli porównamy to z sytuacją sprzed 40 lat – a nawet nie wspominam o kwestii kartek na paliwo.

Jednak nie o tym chciałem mówić, a o kwestii chrustu i lokomotywy. W internecie widziałem ostatnio wiele tekstów że „trzeba będzie zbierać chrust” i takie tam. To wszystko nieprawda, to znaczy można sobie ten chrust zbierać, ale to nie ma żadnego sensu.

Przede wszystkim przyjmuję, że autorowi tekstu chodziło o lokomotywę parową. W przypadku lokomotywy dieslowskiej typu Fablok 6D wlewamy do niej po prostu olej napędowy. W 1981 r. dogorywały jeszcze ostatnie połączenia realizowane przez parowozy, między innymi w południowej Polsce – sam jeszcze w latach 80. jechałem pociągiem z Krakowa do Chabówki ciągniętym przez parowóz. Jechał tak ze 30 km/h, szybciej nie dawał rady. Jednak lokomotywa parowa nie jeździ na wodę, wbrew temu co sugeruje autor tekstu. Woda jest potrzebna jedynie do wytwarzania pary, która porusza tłoki, stąd wielki kocioł z przodu parowozu, ale nie jest to w żadnym razie źródło napędu. Zatem twierdzenie że „w lokomotywę wodę wleję i taka jazda taniej mnie wyniesie” to bzdura. Wodę w parowozie trzeba przede wszystkim ogrzać. Do ogrzewania wody w parowozie służy węgiel. A węgiel jest ostatnio rekordowo drogi, tona węgla kosztuje ok. 4500 zł.

Na niemieckich grupach fanatyków parowoziarstwa znalazłem informację, że lokomotywa parowa BR03, czyli popularny parowóz średniej wielkości z tendrem z podpiętymi 10 wagonami osobowymi spala ok. 2,2 tony węgla na 100 km. Przypuśćmy, że podmiot liryczny nie jest zainteresowany targaniem wagonów, więc niech jego parowóz zużywa ok. 1,2 tony węgla na 100 km. To daje 5400 zł na 100 km. Słaby wynik, w porównaniu z samochodem. Nie musiałby on oczywiście odpalać całego BR03, mógłby zdecydować się na o wiele oszczędniejszy parowóz TY2 (znacznie wolniejszy), również produkcji niemieckiej, który według niemieckich mikoli potrzebuje ok. 750 kg węgla na 100 km. To nadal daje 3375 zł/100 km.

Na forum Murator sprawdziłem, że drewno ma około połowy wartości opałowej węgla. Czyli przyjmując, że chcemy opalać parowóz drewnem – co nie ma sensu, bo trzeba byłoby to drewno ładować dwa razy szybciej niż węgiel – potrzebowalibyśmy ok. 1,5 tony dobrego drewna opałowego na 100 km. Chrust ma jeszcze niższą wartość energetyczną, przyjmijmy więc z dużym przybliżeniem, że trzeba byłoby zebrać dwie tony chrustu, żeby przejechać 100 km parowozem. Gdybyśmy poszli na cały dzień do lasu, może zebralibyśmy 200 kg chrustu. Czyli już po 10 dniach zbierania chrustu moglibyśmy teoretycznie przejechać 100 km parowozem, z tym że jednak nie, bo większość tego zebranego chrustu poszłaby na samo rozgrzanie kotła.