Szukasz części zamiennych? Nie daj się oszukać, sprawdź co oznaczają skróty OE, OEM i inne

Większość kierowców sprawę serwisowania swojego samochodu załatwia w prosty sposób: oddają auto do mechanika, mówiąc żeby ten zrobił co trzeba, a potem przychodzą odebrać pojazd (i czasem pytają, czemu tak drogo). Inni wolą wziąć sprawy w swoje ręce i część lub całość obsługi bieżącej i napraw ogarniają samodzielnie, a jeszcze inni - owszem, oddają auto do mechanika, ale sami kupują przynajmniej niektóre potrzebne części zamienne. Szczególnie tej ostatniej grupie może się przydać poniższy poradnik.

Oczywiście mam świadomość, że w przypadku rzadkich, nietypowych aut to bogactwo może być kwestią tylko pozorną (próbowałem ostatnio znaleźć amortyzatory przednie do Toyoty Cariny E GTi i poległem), ale nie sądzę, żebyście chcieli wracać np. do połowy lat 80. jeśli chodzi o dostępność części. W każdym razie, o ile tylko jeździmy czymś, co nie jest wspomnianą Cariną, Subaru XT lub zapomnianą 3-kołową ciężarówką, to w większości przypadków w różnego rodzaju komponentach można przebierać i wybrzydzać. Tyle że to może być utrudnione, bo wielu producentów części jest stosunkowo mało znanych i trudno się domyślić, czy oferowane przez nich elementy są warte uwagi, czy może wręcz przeciwnie.

Informuje o nich dyrektywa GVO (od niemieckiego Gruppenfreistellungsverordnung), znana także jako BER (ang. Block Exemption Regulation) i dotycząca demonopolizacji rynku motoryzacyjnego. Jednym z założeń GVO jest możliwość serwisowania samochodu przy użyciu części tańszych niż oryginalne, ale bez utraty gwarancji - o ile części te mają odpowiednio wysoką jakość. I właśnie o tej jakości pośrednio informują nas oznaczenia OE, OEM, OEQ oraz AM, które w Polsce czasem zamieniane są na, odpowiednio: O, Q, P oraz Z.

Tutaj sprawa jest bardzo prosta - OE to skrót od angielskiego Original Equipment, czyli oryginalne wyposażenie (w Polsce oznaczane czasem jako O - od oryginału). Mowa o takich częściach, które są stosowane także na tzw. pierwszy montaż (czyli w trakcie produkcji auta). Poznać je łatwo - na ogół to jedne z najdroższych dostępnych elementów, pakowane w pudełka z logiem producenta auta, zwykle takie logo znajdziemy też na samej części. Nie oznacza to bynajmniej, że faktycznym producentem danego elementu jest np. Mercedes czy Mitsubishi. W wielu przypadkach wybór części OE oznacza po prostu dopłacenie za to logo i za pewność, że to będzie pasować. Oczywiście o ile dokonujemy zakupów w pewnym źródle - element ściągany np. z Chin może mieć z faktycznym OE wspólne tylko podrobione pudełko.

OEM oznacza Original Equipment Manufacturer, w Polsce takie części oznacza się także literą Q. W wielu przypadkach elementy OEM powstają na tej samej linii produkcyjnej co części zamienne OE, tyle że nie oznacza się ich logiem producenta samochodu i pakuje do pudełek z logiem producenta danej części, a nie producenta auta. Choć ceny takich komponentów potrafią być nawet o kilkadziesiąt procent niższe niż w przypadku OE, mówimy tu o tak samo wysokiej jakości i dokładnym spełnianiu specyfikacji i wymagań producenta auta. Zależnie od kategorii produktu, można tu wymienić wielu producentów - przykładowo ATE, Brembo, Bosch, Valeo, Purflux, Continental, Sachs, Mahle i innych.

Produktów z grupy OEQ (w Polsce oznaczane literą P) także nie trzeba się obawiać. Posiadają odpowiednie certyfikaty (np. TÜV), ale po prostu produkowane są przez inne firmy niż te, które dane elementy dostarczają na pierwszy montaż. Mogą być także wykonane w innej technologii. Dla użytkownika końcowego nie ma to szczególnie dużego znaczenia - także i tu możemy się spodziewać, że nie będzie żadnych przykrych niespodzianek. Bądź co bądź, określenie OEQ zobowiązuje.

Elementy należące do grupy AM (w Polsce: Z) to pozostałe zamienniki, które nie dysponują ww. certyfikatami. Mogą one mieć poprawną jakość i pozwolić na długą i bezproblemową eksploatację, ale zdarzają się także elementy gorzej wykonane, szybciej się zużywające i tak dalej. Przykładowo, tanie elementy zawieszenia z grupy AM mogą wytrzymać krótszą eksploatację na naszych dziurawych drogach, niż elementy OE/OEM/OEQ. Mimo zaoszczędzenia na samych częściach może się więc okazać, że finansowo właściciel auta wyjdzie na tym gorzej, bo będzie musiał częściej coś wymieniać.

Wiele osób jest zdania, że tylko zakup fabrycznie nowych części zamiennych ma sens. W praktyce części regenerowane potrafią być zupełnie dobrą alternatywą dla wyżej wymienionych produktów, ponieważ po rzetelnie (słowo-klucz) przeprowadzonej regeneracji mówimy o elemencie, który ma przywrócone własności części nowej. A ponieważ zwykle mówimy o regeneracji części oryginalnych, to nierzadko jest to opcja ciekawsza niż poszukiwanie produktów w segmencie AM - zwłaszcza jeśli można na część odnowioną uzyskać odpowiednio długą gwarancję. Dla niektórych może być tu jeszcze jeden ważny aspekt - ten ekologiczny, jako że nie przyczyniamy się wtedy do utylizacji elementu, z którym jeszcze da się coś zrobić. I jeszcze jedna rzecz: regeneracja części zamiennych jest czasem jedynym ratunkiem, jeśli owe części już w sklepach i hurtowniach nie są dostępne. Problem jest tylko jeden: nie wszystko da się odnowić...

Tutaj pojawia się pewien problem, bo w większości internetowych sklepów motoryzacyjnych informacja ta jest zakopana gdzieś głęboko (albo wręcz nie ma jej wcale) i trzeba się kontaktować z obsługą sklepu, by dowiedzieć się więcej. Zwykle można jednak ze względnie spokojnym sumieniem wybierać części znanych producentów, jako że z dużym prawdopodobieństwem będą należeć co najmniej do grupy OEQ, a może i OEM.

O dziwo, w polskiej sieci chyba najłatwiej posortować poszukiwane podzespoły pod względem GVO na... Allegro, przy czym ta platforma zakupowo-aukcyjna stosuje polski system oznaczeń (czyli wspomniane O, Q, P i Z).

W przypadku niektórych marek samochodów dostępne są także części sygnowane logiem producenta auta, ale przeznaczone np. do aut kilkuletnich. Przykładowo u Forda mówimy o komponentach Motorcraft, a u Renault - Motrio. W wielu przypadkach można by je przypisać do grupy OEM, ale zdarza się, że części te są nieco zmodyfikowane względem tych stosowanych niegdyś na pierwszy montaż, zwykle w celu ograniczenia kosztów produkcji. Przykład: komplet wycieraczek szyby czołowej Motorcraft dla starszych modeli Forda ma tylko jeden wskaźnik zużycia, choć oryginalne wycieraczki miały dwa takie wskaźniki - po jednym na każdą z nich. Ale nie zmienia to oczywiście faktu, że to niezbyt istotne drobiazgi, które nie przeszkadzają w montażu.

Zdjęcie główne: Alexandr Kazharski, Shutterstock.com