Rząd podstawia nogę liderowi elektrycznej sprzedaży. 10 proc. sprzedanych aut mniej
Rząd rękami NFOSiGW chce utrudnić życie chińskim producentom samochodów elektrycznych. Przy okazji utrudni też liderowi sprzedaży. Tego utrudnienia nie można lekceważyć.
Doprawdy nie wiem, po co Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej chce samodzielnie utrudnić życie chińskim firmom. To znaczy rozumiem zamysł i to dlaczego chcą to zrobić. Bardziej chodzi mi o działanie tylko na polskim rynku. Jest też inny ważny aspekt tej sprawy. Dotując wyłącznie zakup samochodów, które nie są oclone, podstawi nogę nie tylko firmom chińskim, ale też liderowi sprzedaży.
Dotacje tylko dla pojazdów nieoclonych
NFOSiGW chce wprowadzić zmiany w programie dopłat do zakupu samochodów elektrycznych NaszEauto. Jedną z ciekawszych propozycji jest brak chęci dopłacania do zakupu aut, które zostały oclone. Jest to ewidentny i potwierdzony przez NFOSiGW zamiar wsparcia unijnego rynku. Oznacza to, że nie dopłaci do zakupu samochodów importowanych spoza Unii Europejskiej.
Większość chińskich firm jest silnie powiązana z państwem i zapewne w każdej z nich chiński rząd ma swoich przedstawicieli, ale nie to raczej jest problemem. Problemem jest oczywiście ich konkurencyjność, zbyt duża jak dla europejskich i innych bardziej znanych nam marek. Polski rząd może mieć taki chytry plan, by popsuć szyki Chińczykom, ale dlaczego robi to sam i czy na pewno wie, co robi? Ten nowy zapis utrudni życie także liderowi rynku sprzedaży aut elektrycznych w Polsce, czyli Tesli.
Lider rynku dostanie rykoszetem
Zostawmy nawet kwestię tego, czy polski rząd samodzielnie jest w stanie utrudnić życie Chińczykom. Jeśli systemy dopłat innych państw europejskich nie przewidują podobnych warunków, to jego gest jest raczej mało znaczący. Nie jesteśmy specjalnie wartościowym rynkiem sprzedaży elektrycznych samochodów. Niewiele pomożemy Europie albo polskim dealerom, ale za to możemy zadać cios liderowi sprzedaży, który tak średnio jest z Chin.
Liderem naszego rynku samochodów elektrycznych jest Tesla. To najchętniej kupowana marka modeli na prąd. Nad następną ma sporą przewagę. W pierwszym półroczu 2025 r. sprzedała u nas 2068 sztuk. Kolejna jest Kia z 1100 sztuk, a trzeci Hyundai sprzedał 1011 aut na prąd. Czyli obie koreańskie marki łącznie nie sprzedały tyle, co Tesla.
Koreańczycy mają swoją umowę handlową, która nie spowoduje wyłączenia ich z dopłat. Inna sprawa może być z BMW, które jest czwartym najlepiej sprzedającym w kolejce. Jeśli się przygotowało, to kłopotu nie ma. Poprzednie BMW iX3 było produkowane w Chinach, nowa generacja ma powstawać na Węgrzech i wtedy jest OK, bo żaden elektryczny model BMW nie gości w pierwszej dziesiątce sprzedaży w podziale na modele.
Tak na marginesie. Czy przypadkiem polski rząd nie robi przysługi fabrykom słowackim, węgierskim i czeskim, w których powstają elektryczne samochody? Udział w naszej krajowej sprzedaży aut powstających w Polsce (koncern Stellantis) jest niewielki i zapis o braku dopłat do aut nieoclonych tego nie zmieni. Ale wróćmy do Tesli.
Tesla Model 3 - miejsce produkcji
Najchętniej kupowanym modelem elektrycznym w Polsce jest Model Y Tesli. Szczęśliwie dla tej marki jest on wytwarzany w Berlinie. Czy to jest jedyny kierunek, z którego może przypłynąć do nas Model Y? Nie wiem, bo przecież powstaje też w Szanghaju. Linie produkcyjne na terenie UE czynią go jednak względnie bezpiecznym.
Za to z Modelem 3 sytuacja jest inna, bo wedle mej wiedzy nie jest produkowany w Niemczech. Jako miejsce produkcji pozostają więc Chiny i USA. Los ceł na auta z USA jest obecnie dynamiczny, tak bym to nazwał, a z Chin to już wiadomo. Nie znikną i tym samym nie zniknie podstawa do odmowy dopłaty.
Poprosiłem o komentarz europejskiego przedstawiciela Tesli i chętnie się podzielę odpowiedzią, jeśli nadejdzie. Chciałem się dowiedzieć, na ile koncepcja NFOSiGW jest dla nich problemem. Wedle mej wiedzy jest, bo Model 3 jest ich najtańszym pojazdem oraz drugim najchętniej kupowanym autem elektrycznym w Polsce, zaraz po Modelu Y. To jest prawie połowa sprzedaży tej marki w Polsce oraz blisko 10 proc. całej sprzedaży samochodów elektrycznych w naszym kraju. Jeśli nie mają nieoclonego kierunku dla Modelu 3, to jest to spory kłopot.
Widzę to, jak klienci zainteresowani Model 3 właśnie zaciągają hamulec przed salonem. Bo bez rządowych dopłat praktycznie nie kupuje się elektrycznych samochodów.
Co z autami kupionymi przed wejściem nowych zapisów?
To wydaje się zasadnym pytaniem: co z autami, które zostaną kupione teraz, a przepisy zdążą wejść w życie zanim właściciel otrzyma dotację? Moment nabycia pojazdu w żaden sposób nie jest powiązany z dotacją. Najpierw kupujesz auto, wykładasz pieniądze, składasz wniosek i czekasz wiele miesięcy na jego zatwierdzenie i zwrot kasy.
To pytanie można rozwijać na kilka innych, zależnie od terminu zakupu auta. Można nawet zastanawiać się, czy już złożone wnioski zostaną odrzucone. Podejrzewam, że nie i że w tym przypadku regulamin konkursu nie zadziała wstecz. Ale wszyscy zainteresowani zakupem aut o nieustalonym jeszcze miejscu produkcji swoje zainteresowanie przekierują na inny samochód. Tak na wszelki wypadek.
Nie lekceważyłbym znaczenia Tesli Model 3 dla całego rynku samochodów elektrycznych. Udział chińskich aut jest tu niewielki, ale najtańsza Tesla to potężne koło zamachowe dla całego rynku. Chyba rządowi nie chodziło o obniżenie sprzedaży elektrycznych samochodów o 10 procent? Może i nie, ale tym, którzy wychodzili w korytarzach taki zapis już raczej tak, bo chcą te 10 proc. dla siebie.
