Od 10 września ułatwienie dla kierowców. Ale kara dla spóźnionych to nawet 9330 zł
Od 10 września zaczynają obowiązywać nowe przepisy dotyczące możliwości wypowiadania polisy OC. Łatwiej będzie bronić się przed wysoką karą.
Obecnie obowiązuje zasada, że kupujący samochód może wypowiedzieć polisę OC, którą zawarł sprzedający auto. Ochrona kończy się automatycznie z dniem złożenia wypowiedzenia. Wymaga to zgrania dwóch terminów, gdyż dniu rozwiązania poprzedniej umowy, należy mieć zawartą następną polisę. Nie może być nawet jednego dnia przerwy, w którym auto nie miało przypisanej do siebie polisy. Maksymalna kara za brak polisy OC to 9330 z ł. Jeden dzień bez polisy też się już kwalifikuje do naliczenia kary, a Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma obowiązek ją nałożyć.
Częste luki w ubezpieczeniu komunikacyjnym OC
Luki w ciągłości ubezpieczenia zdarzają się często od kiedy odeszliśmy od zasady automatycznego przedłużania. Nowa polisa nie zawsze zaczyna obowiązywać od właściwego dnia, bo za późno ją wykupujemy. Poza możliwością zwyczajnego zapominalstwa istnieje szereg życiowych sytuacji, które mogą uniemożliwić zgranie końca jednej polisy i początku nowej.
Nowelizacja przepisów daje możliwość wskazania konkretnej daty końca ochrony ubezpieczeniowej. Od 10 września będzie można wskazać konkretną datę, kiedy chcemy zakończyć obowiązująca polisę. OC sprzedającego może chronić nas do wybranego dnia, najlepiej do tego, od którego mamy zawartą nową polisę, jeśli tak wybierzemy.
Jak to działa w praktyce?
Kupujesz auto 1. dnia miesiąca, a OC ważne jest do 30. dnia tego miesiąca. Nie chcesz czekać tak długo, wolisz zawrzeć nową polisę 20. dnia tego miesiąca. Przyczyny nie są istotne. Teraz nie będziesz musiał czekać do 19. dnia miesiąc, żeby wypowiedzieć umowę i zawrzeć nową, obowiązującą od następnego dnia.
Składasz wypowiedzenie dowolnego dnia, wskazując konkretną datę. Tego dnia zakończy się polisa zawarta przez sprzedającego. Nową polisę OC można zawrzeć nawet z wielodniowym wyprzedzeniem (zależnie od ubezpieczyciela). Wypowiedzieć starą umowę i zawrzeć nową mógłbyś nawet 1. dnia tego miesiąca i mieć sprawy formalne z głowy. Ubezpieczyciel auta zmieniłby się w nocy z 19. na 20., jeśli tak byś zadecydował. Nie można tylko wskazać daty wcześniejszej niż dzień złożenia wypowiedzenia, a wskazywanie daty późniejszej od daty końca obecnej polisy sensu nie ma.
Jeśli nie wskażesz daty w wypowiedzeniu, ochrona skończy się w dniu złożenia. A jeśli w ogóle nie napiszesz do ubezpieczyciela, skończy się z dniem wygaśnięcia polisy. Możesz nie zdążyć wykupić nowej polisy. Zdarza się też, że zostanie wykupiona za wcześnie. Jeśli okresy obowiązywania polis się nałożą, nikt nie odniesie z tego tytułu żadnych korzyści. W przypadku konieczności wypłaty odszkodowania, nie zostanie ono wypłacone z tytułu dwóch polis. Ochrona nie robi się podwójna.
Wysokość kary za brak OC na samochód
Karę za brak polisy OC nakłada Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Jej wysokość jest powiązana z wysokością minimalnego wynagrodzenia. W 2025 r. maksymalna kara za brak OC samochodu osobowego to aż 9330 zł. Tyle wyniesie, jeśli przerwa w polisie będzie trwała powyżej 14 dni. Nie ma jednak mowy o uznaniowym wyliczania wysokości kary. Regulują ją ustawa i zależy od: wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w roku kontroli, rodzaju pojazdu, a także okresu pozostawania bez ochrony ubezpieczeniowej w danym roku kalendarzowym.
W przypadku samochodu osobowego należy liczyć się z opłatą w wysokości dwukrotności płacy minimalnej. Zapominając o OC dla samochodu ciężarowego, ciągnika samochodowego lub autobusu można zapłacić aż równowartość trzykrotności płacy minimalnej. Dla pozostałych pojazdów ustawodawca określił opłatę jako równowartość 1/3 płacy minimalnej. W we wrześniu 2025 r. wysokość płacy minimalnej to 4666 zł i jest ona określona rozporządzeniem Rady Ministrów.
Stawki kształtują się następująco:
- do 3 dni bez OC – 20% maksymalnej kary
- 4–14 dni – 50% maksymalnej kary
- powyżej 14 dni – 100% maksymalnej kary.
Minimalnie za brak OC w przypadku samochodu osobowego możemy zapłacić więc 1886 zł, a maksymalnie 9330 zł, ale nie jest to zależne od woli urzędnika, tylko od liczby dni bez ważnej polisy. Nie można też liczyć, że UFG nie zauważy luki, bo ważność polis kontrolowana jest automatycznie.
Opłatę naliczoną przez UFG należy uiścić w ciągu 30 dni od otrzymania wezwania. Płacisz ją w tzw. trybie dobrowolnym. Jeśli nie zostanie wniesiona, UFG przechodzi w tryb egzekucyjny i rozpocznie się windykacja (przez urząd skarbowy, komornika sądowego lub inny organ egzekucyjny). Może zostać zajęty rachunek bankowy, wynagrodzenie lub świadczenia, takie jak emerytura, a nawet majątek.
Tłumaczenia na niewiele się zdadzą
Wbrew pozorom o lukę w ciągłości ubezpieczenia jest łatwo. Ubezpieczenie po zakupie pojazdu nie przedłuży się automatycznie po wygaśnięciu polisy, o czym często zapominają nowi właściciele. Częste są tłumaczenia, że nie wiedzieli, myśleli, że się odnowi i tym podobne. Równie często pojawia się pomysł, by napisać do UFG z prośbą o zaniechanie naliczania opłaty, bądź jej zmniejszenie. Niestety, bardzo rzadko przynosi to skutek. Zwykła niewiedza nie kwalifikuje do tego wyłączenia.
UFG może rozłożyć płatność na raty, jeśli nie jesteś jednorazowo w stanie zapłacić opłaty za brak OC. Na wniosek ukaranego UFG może rozłożyć ją na nieoprocentowane raty, ale nie więcej niż na 24. W tym przypadku nie trzeba załączać żadnych dokumentów. Jeśli UFG działa już w trybie egzekucyjnym, rozłożenie na raty wciąż jest możliwe, ale w grę wchodzi nie więcej niż 10 rat.
Możliwość umorzenia opłaty za brak OC przewidziano wyłącznie dla osób w trudnej sytuacji życiowej, majątkowej i materialnej. Żeby ją potwierdzić należy złożyć wniosek zawierający obszerne wyjaśnienia. Należy odpowiedzieć w nim na pytania o zatrudnienie, swoje i małżonka, oraz o składniki majątku. W załącznikach do wniosku należy udokumentować swoją wyjątkowo trudną sytuację życiową. Opłatę UFG może umorzyć częściowo lub w całości. Decyzja podejmowana jest po uzyskaniu opinii od Komisji ds. umorzeń.
W 2024 roku UFG namierzył 351 tys. przypadków braku obowiązkowego OC komunikacyjnego i OC rolników. Jeśli nie mamy ważnego OC i będziemy sprawcą szkody, UFG wystąpi wobec nas z regresem. Zapłaci szkody pokrzywdzonemu, ale będzie chciało odzyskać pieniądze od sprawcy.
Nieubezpieczeni sprawcy wypadków na koniec 2024 roku mieli dług przekraczający 380 mln zł. Rekordzista miał do zwrotu ok. 4,7 mln zł. - UFG
Dlaczego wprowadzono zmiany?
Popularną praktyką jest rezygnowanie z wcześniejszej polisy OC, przekazanej przez sprzedawcę. Nabywcy lękają się wzrostu kosztów i wypowiadają umowę, chcąc na nowo skalkulować składkę. Zdarza się im popełnić błąd i dopuścić do luki w ochronie. To prawie w każdym przypadku kończy się koniecznością uiszczenia opłaty naliczonej przez UG.
Zmiana wprowadza znaczące ułatwienie, bo daje większą elastyczność i ogranicza ryzyko powstawania luk w ubezpieczeniu. Podstawą prawną tych zmian jest ustawa z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – z późniejszymi zmianami. Nowelizacja z 5 sierpnia 2025 r. – wprowadziła możliwość określania daty wygaśnięcia polisy po wypowiedzeniu.
Nie dopuszczaj do powstania luki
Przypomnijmy, że OC kupione od sprzedającego nie odnawia się automatycznie – trzeba zawrzeć nowe na kolejny rok. Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia luki w ciągłości ubezpieczenia wykonaj następujące kroki:
- poproś sprzedawcę o polisę OC (nie musisz go informować o swoich planach wypowiedzenia, bądź jej kontynuacji)
- sprawdź datę jej ważności
- (w przypadku podejrzeń możesz zweryfikować jej ważność wybranego dnia, w systemie UFG)
- podejmij decyzję, czy chcesz zakończyć obecną ochronę przed datą graniczną jej ważności
- jeśli nie, najlepiej od razu wykup nową polisę, obowiązującą od dnia po zakończeniu obecnej (dotychczasowy ubezpieczyciel może dokonać rekalkulacji składki)
- jeśli tak, złóż wypowiedzenie, wskazując datę , w której chcesz zakończyć ochronę
- i od razu wykup nową polisę, ważną od dnia po wskazanym terminie (jeśli jest to możliwe).
Nowe możliwości powinny ograniczyć powstanie luk w ciągłości obowiązkowej ochrony ubezpieczeniowej.
